Islas Mariånas

Ginen Wikipedia
Islas Mariånas.

I Islas Mariånas un kadenan isla ni manmafa'tinas ginen i puntan 15 na botkán, ya manggaige gi halom i grupon isla ni mafanana'an Micronesia.

Nå'an i Isla Siha[tulaika | edit source]

Ginen i mas sankattan para papa':

Historia[tulaika | edit source]

I finene'na na taotaogues ni manmåtto para i Mariånas masåsångan na mangginen Asia mågi na lugat. Siha fuma'tinas i acho' latte siha ni siña un li'e' gi islan Tini'an, Luta, yan Guåhan.

I finene'na na taotao Uropa ni lumi'e' i Mariånas si Fetnando Magallanes gi dia 6 Matsu 1521. Ha ripara i dos mas yahayaya na isla gi grupo ya lumayak entre i dos isla, pues ogan Guåhan. Ha diklara na islas España på'go i ha sodda' siha na isla. Gi sumaga-ña Guåhan, si Magallanes yan i mangga'chong-ña marineru, ma ayudan maisa siha nu i guinahan i tano' yan maseha håfa ni gaige gi uriya. Pues, i taotao tåno' ma li'e' lokkue' håfa guinaha-ña si Magallanes ya ma ayudan maisa siha lokkue' nai håfa gaige gi bapot-ñiha i manestrangheru. Lalålo' si Magallanes annai ha tungo' este ya ha fa'na'an i islas "Las Islas de los Ladrones" (I Islas Mansakke), lao gi sakkan 1268 matulaika i na'an para "Las Marianas" gi onrun Mariana de Austria, bi'udan Felipe IV giya España.

Mapan i teritoriun España siha giya i Tasen Pasifiku gi sakkan 1858, Patte

I Ma’estudian i isla tinitihon as Commodore George Anson, taotao Englatera, ni gi Agosto 1742 ogan gi islan Tini’an.

I Mariånas, lao mas espesifiku i islan Guåhan, ma’usa ni Españot komu fansugo’-ñiha gi biahen-ñiha ginen Acapulco, Meksiku asta Manila, Filipinas.

Hapon, i membron Triple Entente, ha tutuhon humåtme i islas gi 1914. Annai manmapetdi Alemaña yan i pumalu na Central Powers gi Primet na Geran i Mundo, i hagas islas Alemaña manma’entrega ni natine UNTITE para i Hapones komu mandate territory (ti parehu yan UN Trust Territory).